Frå 1. mars gjeld nye miljøkrav for utslepp av utslepp til luft, kloakk og gråvatn i verdsarvfjordane Nærøyfjorden, Aurlandsfjorden, Geirangerfjorden, Sunnylvsfjorden og Tafjorden.

Krava er utarbeidd av Sjøfartsdirektoratet på oppdrag frå Klima- og miljødepartementet.

– Regjeringa ønskjer å redusera utsleppa frå cruiseskip og annan skipsfart. Det at dei nye krava no trer i kraft, er eit viktig steg i rett retning for miljøet, og ikkje minst for dei lokale tilhøva i verdsarvfjordane, seier klima- og miljøminister Ola Elvestuen.

Gjennom miljøkartleggingar dei siste par åra er det avdekt store utslepp frå skip i verdsarvfjordane, særskild i sommarsesongen. Sjøfartsdirektoratet har difor, på oppdrag frå Klima- og miljødepartementet, fastsett nye miljøkrav for å redusera utsleppa. I dette arbeidet har både nasjonale og internasjonale reiarar og lokale styresmakter vore involverte. Regelverket har i tillegg vore på brei høyring for å sikra at så mange som mogleg har fått ytra seg om dei nye krava før dei vart endelege.

Dei nye reglane medfører ein reduksjon av utsleppa av kloakk og gråvatn frå skip. Vidare blir det gradvis strengare krav til utslepp av NOx og strengare regulering av bruk av eksosvaskesystem. Det kjem også krav om ein miljøinstruks for kvart enkelt skip og forbod mot forbrenning av avfall om bord. Utslepp av svovel skal følgja internasjonale krav i alle verdsarvfjordane. For skip som er verna eller freda av Riksantikvaren, er det høve til å søkje om dispensasjon frå enkelte føresegner.

– Dei nye krava baserer seg på internasjonale krav som er godt kjente innan cruisenæringa, seier avdelingsdirektør Bjørn Pedersen i Sjøfartsdirektoratet. Det spesielle er at me gjer krava gjeldande for skip uavhengig av når dei er bygde.

I 2005 vart Vestnorsk fjordlandskap* skrive inn på Unescos si verdsarvliste. Fjordområda rundt Geirangerfjorden og Nærøyfjorden ligg 120 kilometer frå kvarandre og er, geologisk sett, døme på klassiske fjordlandskap. Dei syner korleis landskapet har utvikla seg frå den siste istida fram til no. Noreg har forplikta seg til å sikra at verdsarvområdet Vestnorsk fjordlandskap ikkje vert utsett for skade eller påverknad som trugar dei framståande universelle verdiane som gav dei plass på verdsarvlista. Verdsarvområda skal ha høg status i Noreg.

Ein ventar at dei nye krava vil føra til ein reduksjon av utsleppa allereie frå sommaren 2019. I åra som følgjer, vert krava gradvis strengare, og ein ventar at utsleppa minkar endå meir.

Sjøfartsdirektoratet kjem til å følgja opp krava gjennom utsleppsmålingar og inspeksjonar om bord på fartøya. Samstundes startar direktoratet no opp eit arbeid for å vurdera liknande tiltak mot utslepp frå skip andre stadar i Noreg.

* Vestnorsk fjordlandskap består av dei fem fjordane Nærøyfjorden, Aurlandsfjorden, Geirangerfjorden, Sunnylvsfjorden og Tafjorden.